Różne sposoby wyrażania wolności myśli, wypowiedzi i informacji na przestrzeni dziejów w odniesieniu do faktów z historii międzynarodowej

                             

epoka starożytna – działalność  filozofów greckich np. Sokratesa, udział obywateli starożytnych Aten w Zgromadzeniu Ludowym, działalność myślicieli w starożytnym Rzymie  np.  Seneki,  funkcjonowanie  republiki rzymskiej ( urząd trybuna ludowego, który posiadał nietykalność osobistą), kryzys republiki w II w.p.n.e spowodował wprowadzenie dyktatury Sulli w której nie było wolności wypowiedzi

epoka średniowiecza – brak wolności myśli, wypowiedzi i informacji, działalność Św. Oficjum

 w 1215r. wydanie Wielkiej Karty Swobód w Anglii w 1215r. walka z herezjami i heretykami (spalenie na stosie Jana Husa) procesy o czary

epoka nowożytna – działalność reformatorów w kościele (Marcin Luter, Jan Kalwin), działalność naukowa i badawcza (Mikołaj Kopernik, Giordano Bruno, Galileusz i Erazm z Rotterdamu), 1542 r. odnowienie inkwizycji, stworzenie Indeksu ksiąg zakazanych 1559 r. na soborze w Trydencie,

1573 r. podpisanie aktu konfederacji warszawskiej (tolerancja religijna w Polsce), 1598 r wydanie edyktu nantejskiego w którym gwarantowano wolność religijną hugenotom, 1689 r. wydanie Bill of rights – Deklaracja Praw Narodu Angielskiego

 

Oświecenie - 1787r. uchwalenie konstytucji USA, 1789r. uchwalenie Deklaracji Praw Człowieka

 i Obywatela wydana we Francji w czasie wielkiej rewolucji, działalność myślicieli (Woltera, Monteskiusza, Rousseau, Locka, Hobbesa)

 

XIX w. – ruchy rewolucyjne: Wiosna Ludów w Europie (walka o prawa wyborcze, wybory powszechne, liberalne rządy) ruchy narodowe (Grecja, Belgia, Serbia, Czarnogóra, Rumunia) zniesienie niewolnictwa w USA (1 stycznia 1863), otrzymanie praw wyborczych w Wielkiej Brytanii w 1867r. przez średnie i drobne mieszczaństwo ,walka kobiet o równouprawnienie (ruch sufrażystek) ,1893 r. Nowa Zelandia przyznała swoim obywatelkom prawo wyborcze

 

XX w. – wprowadzenie powszechnego prawa wyborczego dla mężczyzn i kobiet we wszystkich państwach europejskich ( na pocz. XX w.), kryzys demokracji parlamentarnej w Europie w okresie 1919 – 1939r. (powstanie faszyzmu we Włoszech, nazizmu w Niemczech, komunizmu w Rosji co wiązało się z brakiem praw i wolności człowieka a także z dyskryminacją rasową)   

II wojna światowa brak jakichkolwiek wolności  i praw

 

Po II wojnie światowej podział świata na dwie strefy wpływów ( istnienie żelaznej kurtyny na wschód od której nie było żadnych praw i wolności człowieka ), 1945r. podpisanie Karty Narodów Zjednoczonych

 działalność w Indiach Mahatma Gandiego, w Ameryce Północnej Martina Lutera Kinga (nawoływał do walki o prawa dla Murzynów w sposób pokojowy zwłaszcza przez masowe marsze oraz  tzw. manifestacje siedzące,

w państwach bloku wschodniego mimo istnienia ustroju komunistycznego powstawała opozycja polityczna (wybuch powstania na Węgrzech w 1956r. oraz w Czechosłowacji (Praska Wiosna w 1968r.)                     

1989 r. upadek komunizmu - Jesień Narodów,  co wiązało się z przywróceniem  praw i wolności we wszystkich państwach byłego bloku wschodniego

 

współcześnie istnienie konfliktów zbrojnych i religijnych na świecie powoduje ograniczenie praw

 i wolności człowieka ( Irak, Afganistan, Afryka).  

Inne sposoby wyrażania wolności myśli, wypowiedzi i informacji:

działalność artystyczna (twórczość np. F. de Goya „ Rozstrzelanie powstańców madryckich”, Delacroix „Wolność wiodąca lud na barykady”, M. Ernst „ Europa po deszczu”)

działalność publicystyczna i literacka

organizowanie manifestacji ,demonstracji i wieców

pisanie petycji i listów otwartych do władz

działalność organizacji rządowych i pozarządowych.

 

 

opracowanie   : Zespół Szkół nr 2 im. E. Kwiatkowskiego w Dębicy

 

 

←